Karbondioksitli (CO2) Söndürme Sistemleri
Karbondioksitli söndürme sistemleri; insansız ortamda kullanılan bir yangın söndürme sistemi olmaktadır. Karbondioksit gazının, ortamda bulunan oksijen konsantrasyonunu hızlı bir şekilde düşürmesi ve bunun neticesinde de boşalan karbondioksit gazının oluşturduğu şok etkisiyle birlikte ilgili alandaki sıcaklığı azaltması şeklindedir.
Çok etkili bir söndürme gücüne sahip olan karbondioksitli söndürme sistemleri; insan sağlığına zarar teşkil edebileceği için, insansız ortamlarda kullanımı uygun olan bir yangın söndürme sistemidir. Bu sistemde; bakım onarım, anında müdahale gibi durumlarda sistemin kontrol dışında harekete geçmemesi adına çeşitli önlemlerin de alınması gerekmektedir. Bu sistemde yer alan nozul ve silindirler; gerek yurtiçinde üretilen malzemelerden oluşturularak, gerekse de yurtdışından ithal edilerek kullanılmaktadır.
Ancak her 2 durumda da sistem içerisinde kullanılan vanaların, uluslar arası onaylara sahip olması gerekiyor.
Karbondioksitli Yangın Söndürücü Özellikleri
Son derece etkili bir yangın söndürme sistemleri olan ve insansız ortamlarda tercih edilen karbondioksitli yangn söndürme sistemleri nin özellikleri ise şöyledir:
-
Oldukça etkili ve hızlı bir söndürme tekniğine sahip olmaktadır.
-
Ozon tabakasına zarar vermemektedir.
-
Lokal uygulamalarda tercih edilebilir.
-
İnsan gücünün olduğu alanlarda kesinlikle kullanılamaz.
-
Derin ve geniş bir alana yayılmış olan yangınlarda sıklıkla kullanılmaktadır.
-
Elektriksel iletkenliğe sahip değildir.
-
Harekete geçtikten sonra sistemin boşalmasıyla birlikte etrafta bir toz bulut oluşturabilir.
-
Sistemin yeniden doldurulabilmesi adına maliyeti de oldukça düşüktür.
-
Maksimum 1 dakikada sistem boşalmaktadır.
Yukarıdaki özelliklere sahip olan ve son derece etkili bir yangın söndürme sistemi olan karbondioksitli söndürme sistemleri; özellikle bilgisayara odaları, trafolar, tıbbi ya da endüstriyel laboratuarlar, kısacası hassas elektronik aygıtların bulunduğu ortamlarda tercih edilmektedir. Tabi bu tür ortamlarda insansız alan olması gerekmektedir.

Karbondioksitli Yangın Söndürme Sistemleri Kullanım Alanları
-
Trafo odaları,
-
Güç aktarım odaları,
-
Kablo galerileri,
-
Motor odaları,
-
Boya kabinleri,
-
Yanıcı sıvı depolama alanları,
-
Elektrik kontrol pano odaları,
-
Endüstriyel laboratuarlar,
-
Bilgisayar odaları,
-
Hassas cihazların yer aldığı ortamlar.
Su, kimyasal toz ve köpük gibi yangın söndürme sistemlerinde yangından sonra açığa çıkan ve temizlenmesi gereken atıklar; bu sistem yer almaktadır. Bu yüzden etkili olduğu kadar, oldukça temiz bir yangın söndürme sistemi olarak da dikkat çekmektedir.
Maliyetinin düşük olması ve maksimum 60 saniyede boşalan sistemin yüksek maliyet içermeden doldurulabilmesi de yine bu sistemi özel kılan etkenlerde arasındadır. Ancak bu sistemin diğer sistemlere oranla daha sıkı güvenlik önlemlerinin alınmasından sonra kurulması ve kullanılması gerekmektedir.
Düşük miktar dahi olsa; karbondioksit gazının solunması hayati tehlikelere neden olmaktadır. Bu yüzden gerekli olan çalışmaların dikkatlice yapılması ve sisteme uygun güvenlik tedbirlerinin mutlaka alınmış olması gerekiyor.
Karbondioksitli söndürme sistemlerinin insansız ortamlarda kullanılması gerektiği düşünüldüğünde; en uygun kullanım alanları şu şekilde olmaktadır.
FM200 gazının belli başlı özelliklerini sıralayacak olursak;
-
Renksiz bir gazdır.
-
Koku verme özelliğine sahiptir.
-
İletkenliği yoktur.
-
Ozon tabakasına zarar vermemektedir.
-
Kimyasal bir gaz olmadığı için; insan sağlığını tehdit edici unsurları bünyesinde barındırmamaktadır.
-
Fiziksel bir gaz olan FM200 gazı; uygun şekilde kullanılması durumunda, yanıcı yüzeye diğer söndürücülerin verdiği hasarı da vermemektedir.
-
Kısa süre içerisinde ilgili ortamda yayılır.
-
Ekonomik bakımdan diğer söndürücülere oranla daha karlıdır.
FM200 yangın söndürme sistemlerinin yaygın olarak kullanıldığı alanlar ise şunlardır;
Bilgisayar Odaları, Telefon Santralleri, İletişim Merkezleri, Müzeler, Sanat Galerileri, Sistem Kontrol Odaları, Jeneratör Bölümleri, Güç Dağıtım Merkezleri, Banka Kasaları, Kütüphaneler, Teyp, Disket ve Disk gibi Depolama Alanları, Aseton Gibi Alev Alabilen Sıvı Depoları
Sık Sorulan Sorular
Karbondioksitli (CO₂) söndürme sistemleri, yangınları hızlı ve etkili bir şekilde söndürmek için karbondioksit gazı (CO₂) kullanan otomatik veya manuel yangın söndürme sistemleridir. CO₂, yangının oksijenle temasını keserek ve ortam sıcaklığını hızla düşürerek yangını kontrol altına alır.
Çalışma Prensibi:
- Yangın Algılama: Sistem, duman veya ısı dedektörleri sayesinde yangını algılar.
- Aktivasyon: Algılama sonrası otomatik veya manuel olarak devreye girer.
- Gaz Salınımı: Yüksek basınç altında depolanan CO₂ gazı nozullar aracılığıyla yangın bölgesine boşaltılır.
- Oksijen Seviyesinin Düşürülmesi: CO₂, oksijeni ortamdan uzaklaştırarak alevleri boğar.
- Soğutma: Gazın anında genleşmesiyle ortam sıcaklığı düşer, bu da yangının yeniden alevlenmesini önler.
Karbondioksit, elektriksel iletkenliği olmayan, kalıntı bırakmayan ve ekipmanlara zarar vermeyen bir gazdır. Bu özellikleri, hassas ve kritik alanlarda kullanımını ideal hale getirir.
CO₂ söndürme sistemleri, su ve kimyasal söndürücülerin zarar verebileceği hassas veya özel ortamlarda tercih edilir:
- Elektrik Panoları ve Trafo Merkezleri: Elektriksel iletkenlik riski taşımadığı için güvenle kullanılır.
- Veri Merkezleri: Hassas elektronik cihazlara zarar vermez.
- Sunucu Odaları: Kalıcı hasara neden olmadan yangını söndürür.
- Makine Daireleri: Sanayi tesislerinde sıkça tercih edilir.
- Kimyasal Depolama Alanları: Yangına hassas kimyasalların olduğu bölgelerde kullanılır.
- Motor ve Jeneratör Odaları: Yanıcı yağ ve yakıtların bulunduğu alanlarda etkilidir.
- Deniz Araçları: Gemilerde motor daireleri ve kontrol odalarında güvenle uygulanır.
CO₂ gazı, geniş uygulama yelpazesi ve kalıntı bırakmayan yapısı sayesinde birçok sektörde önemli bir güvenlik çözümüdür.
- Elektriksel İletkenlik Yoktur: Elektrikli ekipmanlara zarar vermez.
- Kalıntı Bırakmaz: Yangın sonrası temizlik gerektirmez.
- Hızlı Müdahale: Gaz, yangın bölgesine hızla yayılarak etkili bir müdahale sağlar.
- Çevre Dostu: CO₂ doğada doğal olarak bulunan bir gazdır.
- Oksijeni Hızla Azaltır: Yangının devamını sağlayan oksijeni hızlı bir şekilde devre dışı bırakır.
- Yüksek Soğutma Kapasitesi: Gazın genleşmesi ortam sıcaklığını hızla düşürerek yangını bastırır.
- Geniş Kullanım Alanı: Endüstriyel, ticari ve hassas elektronik alanlarda kullanılabilir.
- Uzun Ömürlü Depolama: CO₂ tüpleri uzun süre basınç altında kalabilir ve ihtiyaç anında kullanılabilir.
Bu avantajlar, CO₂ söndürme sistemlerini özellikle yangın riski yüksek ve hassas ekipmanların bulunduğu ortamlarda güvenilir bir çözüm haline getirir.
CO₂ söndürme sistemlerinin bakım ve kontrolleri düzenli olarak uzman kişiler tarafından yapılmalıdır:
- Gaz Seviyesi Kontrolü: Tüplerin içindeki CO₂ seviyesi ve basıncı düzenli olarak ölçülmelidir.
- Nozul ve Hortum Kontrolü: Gaz püskürtme nozulları ve hortumlar tıkanıklık veya aşınma açısından kontrol edilmelidir.
- Valf ve Tetikleme Mekanizmaları: Manuel ve otomatik tetikleme sistemlerinin sorunsuz çalıştığından emin olunmalıdır.
- Algılama ve Uyarı Sistemleri: Yangın dedektörleri ve uyarı sistemleri test edilmelidir.
- Sızdırmazlık Testi: Sistemin gaz kaçaklarına karşı sızdırmazlığı kontrol edilmelidir.
- Elektrik Bağlantıları: Sistemle bağlantılı elektrik panoları ve kontrol sistemleri düzenli olarak gözden geçirilmelidir.
- Simülasyon Testleri: Sistem, düzenli aralıklarla senaryolar üzerinden test edilmelidir.
- Periyodik Raporlama: Her bakım ve test işlemi kayıt altına alınarak raporlanmalıdır.
Bakım Periyodu: CO₂ söndürme sistemleri yılda en az bir kez yetkili ve sertifikalı teknik servis ekipleri tarafından bakım ve kontrole tabi tutulmalıdır.
Düzenli Bakımın Faydaları:
- Acil durumlarda sistemin doğru ve hızlı çalışması sağlanır.
- Gaz tüplerindeki basınç ve doluluk seviyeleri güvence altına alınır.
- Yangın sırasında sistemin beklenmedik arızalar yaşaması önlenir.
Karbondioksitli yangın söndürme sistemlerinin düzenli bakımı, sistemin güvenilirliğini ve etkinliğini artırarak can ve mal güvenliğini garanti altına alır.
Söndürme Sistemleri
- FM200 Gazlı Söndürme Sistemleri
- FE25 Gazlı Söndürme Sistemleri
- Inert Gazlı Söndürme Sistemleri
- Davlumbaz Söndürme Sistemleri
- Köpüklü Söndürme Sistemleri
- Sprinkler Söndürme Sistemleri
- Karbondioksitli Söndürme Sistemleri
- Yangın Algılama ve İhbar Sistemleri
- Tozlu Yangın Söndürme Sistemleri
- Su Sisi Söndürme Sistemleri
- Pano İçi Söndürme Sistemleri
- Endüstriyel Söndürme Sistemleri